Nhìn từ xa, các tuabin gió dường như quay chậm và uyển chuyển. Nhưng nếu bạn đến gần, bạn sẽ thấy rằng chúng thực sự quay khá nhanh. Đó là lý do tại sao lại cho rằng chúng rất nguy hiểm đối với các loài chim. Tốc độ quay của tuabin phụ thuộc vào tốc độ gió, mật độ không khí và kích thước của cánh quạt.
Các kỹ sư phải điều chỉnh khí động học và tỷ số truyền của cánh quạt để đảm bảo chúng có tỷ lệ tốc độ đầu tối ưu, hoặc tỷ số giữa tốc độ quay của tuabin và tốc độ gió. Tỷ lệ tốc độ đầu có ảnh hưởng đến hiệu suất của tuabin, tính toàn vẹn của cấu trúc và độ ồn mà nó tạo ra.
Các cánh quạt của tuabin gió có thể vượt tốc độ 100 dặm một giờ khi gió ổn định, với các tuabin lớn đạt tốc độ 180 dặm một giờ. Tốc độ đầu của cánh quạt được gắn trực tiếp với tốc độ gió và chiều dài của cánh
Tốc độ quay
Tốc độ quay của tuabin gió có thể được đo bằng vận tốc tuyệt đối hoặc số vòng quay trên phút (RPM). Các tuabin gió thường tạo ra từ 10 đến 20 vòng quay mỗi phút, tùy thuộc vào tốc độ gió. Tốc độ đầu cánh quạt có thể khác nhau tùy thuộc vào kích thước của cánh. Các cánh nhỏ hơn có thể quay với tốc độ 75 đến 100 dặm/giờ, trong khi các cánh lớn hơn có thể dễ dàng đạt tốc độ tối đa 150 dặm /giờ.
Tại sao chúng quay nhanh như vậy?
Các tuabin gió dường như quay chậm từ xa, vậy làm thế nào mà các cánh quạt quay nhanh như vậy? Các đối tượng đang quay sẽ di chuyển nhanh hơn khi bạn đi ra xa trung tâm hơn. Hãy tưởng tượng nếu bạn đang ở trên một băng chuyền. Nếu bạn đứng gần trung tâm, bạn sẽ cảm thấy như thể bạn đang di chuyển chậm lại, nhưng khi bạn bước ra rìa, bạn sẽ cảm thấy như thể bạn đang di chuyển nhanh hơn. Nó đạt đến tốc độ quay cao nhất ở rìa của băng chuyền. Đây được gọi là vận tốc quỹ đạo, hoặc tốc độ tại đó một điểm nhất định trên một vật thể quay quanh tâm của nó.
Khi đo tốc độ của một vật thể đang quay, người ta thường sử dụng vận tốc góc, hay tốc độ mà một góc bất kỳ trên vật thể đó di chuyển trong không gian. Điều này thường được biểu thị bằng RPM. Nhưng trong trường hợp tuabin gió, vận tốc quỹ đạo của đầu cánh, hoặc tốc độ đầu, là một thước đo quan trọng đối với các kỹ sư.
Khái niệm tương tự cũng áp dụng cho các tuabin gió. Trung tâm rotor không quay và tâm của trung tâm rôto về mặt kỹ thuật có vận tốc bằng không. Tốc độ cao nhất là ở đầu của các cánh quạt. Mọi điểm từ trung tâm tỏa ra ngoài từ trung tâm là đồng bộ, mặc dù chúng di chuyển với các vận tốc khác nhau.
Cạnh của cánh phải di chuyển xa hơn để thực hiện một vòng quay hoàn toàn, và do đó, phải di chuyển nhanh hơn để đồng bộ với tâm. Trong khi toàn bộ rotor có cùng vận tốc góc, các điểm khác nhau trên mặt phẳng rotor có vận tốc quỹ đạo khác nhau. Sử dụng chiều dài cánh và tốc độ đầu, người ta có thể tính toán tốc độ tại các điểm khác nhau dọc theo cánh
Có ba yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ quay của lưỡi cắt.
Tốc độ gió
Vận tốc gió có ảnh hưởng lớn nhất đến tốc độ quay của rotor. Rốt cuộc, tuabin gió có nghĩa là quay theo chiều gió! Tốc độ gió nhanh hơn đồng nghĩa với việc quay nhanh hơn. Tua bin gió bắt đầu phản ứng hoặc tạo ra năng lượng với tốc độ gió khoảng 6 dặm một giờ.
Chúng đạt công suất định mức tối đa vào khoảng 35 dặm một giờ. Tại thời điểm này, chúng không tạo ra thêm điện cho dù gió có thổi nhanh hơn bao nhiêu. Chúng đạt tới điểm cắt ở tốc độ 55 dặm một giờ, khi các tuabin gió ngừng hoạt động để tránh hư hỏng các bộ phận bên trong.
Chiều dài cánh quạt
Chiều dài cánh có ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ quay. Các cánh quạt dài hơn có tốc độ đầu cao hơn. Chúng cũng thu được nhiều gió hơn, vì vậy chúng thu được nhiều năng lượng hơn. Năng lượng này được chuyển thành tốc độ quay cao hơn, và do đó, lượng điện năng cao hơn được tạo ra. Chúng cũng nặng hơn, vì vậy chúng mang nhiều động lực hơn. Hãy nghĩ về một cánh dài hơn như một băng chuyền lớn hơn.
Vì đường kính của băng chuyền dài hơn, nên có khoảng cách lớn hơn từ đầu đến trung tâm, cho phép nó có nhiều không gian hơn để đạt tốc độ cao hơn ở rìa. Đầu của một cánh quạt lớn có thể đạt tốc độ cao hơn so với một cánh ngắn hơn quay với cùng một vận tốc góc.
Mật độ không khí
Không khí đặc hơn mang nhiều năng lượng hơn vì có nhiều hạt không khí hơn trên một đơn vị thể tích gió. Điều này mang lại cho gió nhiều khối lượng hơn, chuyển thành nhiều năng lượng hơn. Các tuabin gió ở những khu vực có không khí dày đặc sẽ tạo ra nhiều điện hơn với cùng một tốc độ gió. Chúng cũng quay nhanh hơn vì không khí nặng hơn sẽ tác động nhiều lực hơn lên các cánh quạt.
Tỷ lệ tốc độ đầu cánh
Tỷ số giữa tốc độ mũi và tốc độ gió được gọi là tỷ số tốc độ đầu. Các tuabin gió thương mại có tỷ lệ tốc độ đầu từ 4 đến 8. Nếu tốc độ đầu là 140 dặm một giờ với vận tốc gió là 20 dặm một giờ, điều đó dẫn đến tỷ lệ tốc độ đầu là 7. Nếu tốc độ đầu là 75 dặm một giờ với vận tốc gió là 15 dặm một giờ, dẫn đến tỷ lệ tốc độ đầu là 5.
Tỷ lệ tốc độ đầu ảnh hưởng đến hiệu suất của tuabin. Nếu rôto quay quá chậm so với tốc độ gió nhất định, thì tuabin sẽ không tạo ra năng lượng ở mức tối đa của nó, và thậm chí có thể ngừng hoạt động. Nếu rôto quay quá nhanh, thì sẽ mất hiệu suất vì cánh quạt sẽ tạo ra sự hỗn loạn khi nó hoạt động, điều này làm xáo trộn liên tiếp hiệu quả khí động học của cánh quạt tiếp theo.
Hiệu ứng này là lý do tại sao tuabin không bao giờ có nhiều hơn ba cánh quạt, vì khoảng cách giữa các cánh ngắn hơn sẽ gây ra quá nhiều nhiễu loạn. Các kỹ sư phải tính toán kỹ lưỡng tốc độ quay để cân bằng hiệu quả với sản lượng điện.
Tỷ lệ tốc độ đầu cao cũng có thể gây ra ứng suất cho tuabin khi gió mạnh, đặc biệt là trên các cánh quạt. Cạnh trước của cánh quạt có thể bị ăn mòn bởi các hạt vật chất như bụi bẩn và cát nếu nó quay quá nhanh trong thời gian quá dài. Tốc độ cao cũng có thể dẫn đến trục trặc phanh và hỏng hóc nghiêm trọng, như Sự cố khét tiếng Hornslet năm 2008.
Tiếng ồn cũng là một yếu tố, vì các cánh quạt tạo ra nhiều âm thanh hơn ở tốc độ cao hơn. Điều này có thể được khắc phục bằng kỹ thuật khí động học. Các cánh quạt khí động học hơn có thể lặng lẽ cắt xuyên không khí ở tốc độ cao.
Khí động học
Các đặc tính khí động học của cánh phải được tính đến khi tỷ số tốc độ đầu và tốc độ đầu được tính toán. Các cánh quạt được chế tạo tốt hơn có thể bắt đầu quay ở tốc độ gió thấp hơn và di chuyển trong không khí dễ dàng hơn. Chúng cũng có thể đạt tốc độ cao hơn một cách an toàn hơn nhiều so với các cánh quạt ít khí động học hơn.
Trong khi lực nâng và lực cản là lực khí động học chính ảnh hưởng đến tốc độ của lưỡi cắt, thì mô-men xoắn hoặc lực quay của các cánh cũng có ảnh hưởng. Sau đó, có lực đẩy, luôn cố gắng đẩy tuabin qua.
Tại tâm của trục cánh quạt, tốc độ gió cục bộ tương tự như tốc độ và hướng gió thực tế. Mặc dù, ở đầu cánh, tốc độ quay có ảnh hưởng lớn hơn đến tốc độ và hướng gió cục bộ. Các kỹ sư phải tính đến hiện tượng này khi họ thiết kế các cánh quạt, vì điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của tuabin.
Phần kết luận
Đừng để bị lừa bởi tốc độ quay chậm của tuabin gió. Các vật thể quay đạt tốc độ cao hơn ở các cạnh của chúng, và do đó các cánh của tuabin gió có thể đạt tốc độ hơn 100 dặm/giờ ở đầu, với các cánh lớn nhất có thể gãy 150 dặm/giờ vào những ngày gió đặc biệt. Các cánh dài hơn có tốc độ đầu cao hơn, vì đường kính lớn hơn cho phép cánh quạt có nhiều không gian hơn để đạt tốc độ cao hơn.
Các kỹ sư thực sự thiết kế các tuabin quay với tốc độ nhất định tùy thuộc vào vận tốc gió. Đây được gọi là tỷ lệ tốc độ đầu. Điều này ảnh hưởng đến việc phát điện của tuabin, cũng như một số yếu tố khác. Các cánh quạt được làm bằng vật liệu chuyên dụng và được chế tạo để đạt hiệu quả về mặt khí động học để chúng có thể dễ dàng cắt xuyên không khí hơn.
Các câu hỏi thường gặp
Tua bin gió quay nhanh bao nhiêu?
Các cánh của tuabin gió có thể đạt tốc độ 100 dặm một giờ khi gió ổn định. Các tuabin lớn hơn có thể có tốc độ đầu đạt 180 dặm/giờ vào những ngày có gió.
RPM trung bình của tuabin gió là gì?
Trung bình, các tuabin gió tạo ra từ 10 đến 20 vòng quay mỗi phút. Đây là tiêu chuẩn khá phổ biến trên tất cả các kích cỡ của tuabin gió thương mại.
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ quay của tuabin gió?
Tốc độ quay của tuabin gió bị ảnh hưởng bởi tốc độ gió cục bộ, kích thước của các cánh và mật độ không khí.
Tỷ lệ tốc độ đầu là gì?
Tỷ lệ tốc độ đầu là tỷ số giữa tốc độ gió cục bộ và tốc độ đầu cánh của tuabin gió. Ví dụ, nếu tốc độ đầu cánh là 120 dặm một giờ và gió đang thổi với tốc độ 20 dặm một giờ, thì tỷ lệ tốc độ đầu là 6. Tua bin gió thương mại có tỷ lệ tốc độ đầu từ 4 đến 8.