Melatonin và Giấc Ngủ – Cách Tối Ưu Hóa Chu Kỳ Ngủ của Bạn

Để duy trì một chu kỳ giấc ngủ lành mạnh và cân bằng, việc đảm bảo cung cấp đủ melatonin cho cơ thể là rất quan trọng. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc tạo điều kiện tối ưu cho giấc ngủ, tránh ánh sáng mạnh vào buổi tối và duy trì một thói quen ngủ đều đặn. Ngoài ra, có thể cân nhắc sử dụng các phương pháp hỗ trợ như bổ sung melatonin tự nhiên hoặc sử dụng các sản phẩm chứa melatonin được chứng minh là an toàn và hiệu quả. Để biết thêm về loại thuốc bổ sung này hãy cùng SKY Tech khám phá nhé.

Melatonin là một hormone tự nhiên được sản xuất bởi tuyến tùng trong cơ thể con người. Nó không chỉ tồn tại tự nhiên trong một số loại thực phẩm mà còn được chế biến thành các sản phẩm dược phẩm nhằm bổ sung khi cơ thể thiếu hụt hormone này.

Vai trò chính của Melatonin là điều hòa chu kỳ giấc ngủ và nhịp sinh học của cơ thể. Mặc dù được biết đến như một chất xúc tác giúp ru ngủ, Melatonin không phải là thuốc ngủ truyền thống.

Thường thì, cơ thể sản xuất nhiều Melatonin vào ban đêm và nồng độ của nó sẽ giảm dần khi sáng trở lại. Điều này có nghĩa là tuổi tác càng cao, cơ thể sẽ sản xuất ít Melatonin hơn.

Melatonin hiện được sản xuất dưới dạng thực phẩm chức năng tại nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng việc sử dụng nên được chỉ định bởi bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể. Thực tế, Melatonin thường được áp dụng trong các tình huống sau:

• Người bị khó ngủ, mất ngủ hoặc gặp vấn đề về chất lượng giấc ngủ trong thời gian dài.
• Những người có lịch trình hoạt động không đều, thay đổi thời gian ngủ thường xuyên (ví dụ, do công việc yêu cầu thức dậy hoặc đi ngủ vào các giờ không đều).
• Người phải thay đổi múi giờ khi di chuyển giữa các vùng địa lý, khu vực hoặc quốc gia khác nhau.

2. Công dụng cụ thể của thuốc chứa Melatonin là gì?

Thuốc chứa Melatonin mang lại nhiều lợi ích cụ thể như sau:

• Hỗ Trợ Giấc Ngủ Tốt Hơn: Sử dụng Melatonin đúng cách và đúng liều lượng có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Thuốc này giúp người dùng nhanh chóng đưa bản thân vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ sâu hơn. Với khả năng hỗ trợ tự nhiên này, Melatonin trở thành một lựa chọn phổ biến để khắc phục các vấn đề liên quan đến mất ngủ.
• Bảo Vệ Thị Lực: Melatonin không chỉ chứa các chất chống oxi hóa mà còn có khả năng bảo vệ tế bào mắt khỏi tổn thương. Điều này giúp ngăn ngừa các vấn đề về thị lực như thoái hóa điểm vàng, tăng nhãn áp, và các tổn thương khác do tuổi tác.
• Điều Trị Rối Loạn Cảm Xúc Theo Mùa: Melatonin cũng được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng của rối loạn cảm xúc theo mùa, một tình trạng phổ biến gọi là trầm cảm theo mùa. Sự thay đổi ánh sáng theo mùa có thể gây ra biến đổi trong nhịp sinh học của cơ thể, và Melatonin ở liều thấp được coi là một giải pháp hiệu quả để điều chỉnh lại nhịp sinh học này và giảm thiểu các triệu chứng tiêu cực của bệnh.
• Hỗ Trợ Điều Trị Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản: Melatonin không chỉ giúp điều hòa giấc ngủ mà còn có thể ngăn chặn sự tăng tiết axit trong dạ dày, làm giảm nguy cơ trào ngược của dịch vị lên thực quản. Điều này có thể giúp giảm các triệu chứng như ợ chua, ợ nóng, ợ hơi và viêm họng.

3. Sử dụng melatonin như thế nào?

Mặc dù cơ thể có khả năng tự sản xuất melatonin đủ để đáp ứng nhu cầu, nhưng có bằng chứng cho thấy việc sử dụng thêm melatonin có thể kích thích giấc ngủ và được xem là an toàn trong thời gian ngắn. Melatonin thường được áp dụng để điều trị rối loạn giấc ngủ, bao gồm cả việc ngủ muộn và rối loạn giấc ngủ theo nhịp sinh học, đồng thời cũng có thể giảm triệu chứng mất ngủ. Tuy nhiên, việc sử dụng melatonin cần phải cẩn thận, tương tự như việc sử dụng bất kỳ loại thuốc an thần nào, và nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.

4. Tác dụng phụ khi sử dụng melatonin và điều cần biết trước khi sử dụng

Nếu bạn sử dụng melatonin và gặp bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng, như phát ban, khó thở, hoặc sưng phồng ở mặt, môi, lưỡi, hoặc họng, hãy ngay lập tức gọi cấp cứu. Mặc dù melatonin được cho là an toàn trong thời gian ngắn, có thể gây ra các tác dụng phụ, bao gồm:

• Buồn ngủ ban ngày: Một trong những tác dụng phụ phổ biến của melatonin là cảm giác buồn ngủ vào ban ngày.

• Tâm trạng chán nản và khó chịu: Một số người dùng melatonin có thể trải qua tâm trạng chán nản hoặc cảm thấy khó chịu.

• Đau bụng: Có thể có cảm giác đau bụng sau khi sử dụng melatonin.

• Đau đầu: Một số người có thể gặp đau đầu sau khi sử dụng melatonin.

• Chóng mặt: Melatonin cũng có thể gây ra cảm giác chóng mặt ở một số người.

Lưu ý rằng không phải ai cũng trải qua các tác dụng phụ này, và cũng có thể xuất hiện các tác dụng phụ khác không được đề cập ở đây. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng melatonin.

5. Trước khi dùng thuốc melatonin bạn nên biết những gì?

Trước khi bắt đầu sử dụng melatonin, hãy thông báo cho bác sĩ của bạn nếu bạn có bất kỳ tình trạng sau đây:

• Dị ứng với melatonin;

• Mắc bệnh tiểu đường;

• Trải qua trạng thái trầm cảm;

• Có các vấn đề liên quan đến chảy máu hoặc rối loạn đông máu;

• Có tình trạng tăng hoặc giảm huyết áp;

• Mắc bệnh động kinh hoặc các rối loạn co giật khác;

• Đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để ngăn ngừa sự tồn tại của tế bào ghép nội tạng.

Việc thông báo các điều này cho bác sĩ là quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng melatonin.

6. Liều dùng

6.1. Liều dùng cho Người Lớn

Rối loạn ảnh hưởng ngủ và thức giấc:

• Liều khuyến nghị: 0,5 – 5 mg melatonin mỗi ngày trước khi đi ngủ.

• Thời gian sử dụng tối đa: 6 năm.

Hội chứng rối loạn giấc ngủ bị trì hoãn:

• Liều khuyến nghị: 0,3 – 5 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng tối đa: 9 tháng.

Rối loạn giấc ngủ do thuốc điều trị huyết áp:

• Liều khuyến nghị: 2,5 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng tối đa: 4 tuần.

Lạc nội mạc tử cung:

• Liều khuyến nghị: 10 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng: 8 tuần.

Huyết áp cao:

• Liều khuyến nghị: 2 – 3 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng: 4 tuần.

Chứng mất ngủ nguyên phát:

• Liều khuyến nghị: 2 – 3 mg melatonin trước khi đi ngủ.

• Thời gian sử dụng tối đa: 29 tuần.

Chứng mất ngủ thứ phát:

• Liều khuyến nghị: 2 – 12 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng tối đa: 4 tuần.

Giảm lo lắng trước phẫu thuật:

• Liều khuyến nghị: 3 – 10 mg melatonin trước khi phẫu thuật, 60-90 phút.

6.2. Liều dùng cho Trẻ Em

Rối loạn ảnh hưởng khi ngủ và thức:

• Liều khuyến nghị: 0,5 – 4 mg melatonin mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng tối đa: 6 năm.

Hội chứng rối loạn giấc ngủ bị trì hoãn:

• Liều khuyến nghị: 1 – 6 mg melatonin trước khi đi ngủ.

• Thời gian sử dụng tối đa: 1 tháng.

Chứng mất ngủ nguyên phát:

• Liều khuyến nghị: 0,05 – 0,15 mg/kg trọng lượng mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng: 4 tuần.

Chứng mất ngủ thứ phát:

• Liều khuyến nghị: 6 – 9 mg melatonin uống trước khi đi ngủ mỗi ngày.

• Thời gian sử dụng tối đa: 4 tuần.

Giảm lo lắng trước phẫu thuật:

• Liều khuyến nghị: 0,05 – 0,5 mg/kg trọng lượng trước khi phẫu thuật.

7. Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú

Hiện vẫn chưa có đủ nghiên cứu để xác định rủi ro khi sử dụng melatonin trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi áp dụng bất kỳ liệu pháp nào, việc tìm kiếm ý kiến của bác sĩ là quan trọng để đánh giá cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.

8. Tương tác thuốc

8.1. Thuốc melatonin có thể tương tác với thuốc nào?

Melatonin có thể tương tác với một số loại thuốc, có thể làm thay đổi hiệu quả của chúng hoặc tăng nguy cơ của các tác dụng phụ. Mặc dù danh sách này không bao gồm tất cả các tương tác có thể xảy ra, tốt nhất là bạn cung cấp thông tin về các loại thuốc bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn, không kê đơn và thực phẩm chức năng, cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn để đánh giá.

Không nên tự y áp dụng, thay đổi hoặc ngừng sử dụng thuốc mà không có sự chỉ đạo của bác sĩ. Sử dụng melatonin cùng với các loại thuốc gây buồn ngủ khác có thể làm tăng tác động này, vì vậy trước khi sử dụng melatonin kèm với thuốc ngủ, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc giảm đau có chất gây mê, thuốc giãn cơ, thuốc chống động kinh hoặc thảo dược/thực phẩm chức năng có thể gây buồn ngủ, hãy thảo luận với bác sĩ của bạn.

Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc sau đây, hãy tránh sử dụng melatonin mà không có sự tư vấn y tế:

• Thuốc kháng sinh
• Aspirin hoặc acetaminophen (Tylenol)
• Thuốc tránh thai
• Insulin hoặc thuốc uống điều trị tiểu đường
• Thuốc giảm đau có chất gây mê
• Thuốc dạ dày như lansoprazole (Prevacid), omeprazole (Prilosec), ondansetron (Zofran)
• Thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) như methylphenidate, Adderall, Ritalin và các loại khác
• Thuốc hạ huyết áp như mexiletine, propranolol, verapamil
• Thuốc điều trị hoặc ngăn ngừa khối máu đông như clopidogrel (Plavix), warfarin (Coumadin, Jantoven)
• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen (Advil, Motrin), naproxen (Aleve), celecoxib, diclofenac, indomethacin, meloxicam và các loại khác
• Các loại steroid như prednisone và các loại khác.

8.2. Bạn nên bảo quản thuốc melatonin như thế nào?

Đầu tiên, bạn nên lưu trữ melatonin ở nhiệt độ phòng, tránh xa ánh sáng trực tiếp và không gian ẩm ướt. Việc bảo quản trong phòng tắm hoặc trong ngăn đá có thể làm giảm độ ổn định của thuốc, do đó nên tránh xa những nơi này.

Mỗi loại thuốc có thể có yêu cầu bảo quản riêng biệt, do đó, quan trọng là bạn phải đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì hoặc thảo luận với dược sĩ để đảm bảo bạn đang lưu trữ melatonin một cách tối ưu nhất. Đặc biệt, hãy đảm bảo rằng melatonin được giữ xa tầm tay của trẻ em và thú nuôi để tránh tai nạn không mong muốn.

Khi cần tiêu hủy melatonin, không nên đơn giản vứt nó vào toilet hoặc đường ống dẫn nước. Thay vào đó, hãy tuân thủ quy trình tiêu hủy đúng cách để đảm bảo an toàn cho môi trường và cộng đồng. Bạn có thể tham khảo ý kiến của dược sĩ hoặc liên hệ với công ty xử lý rác thải địa phương để biết cách tiêu hủy melatonin một cách an toàn và hiệu quả.

8.3. Thức ăn và rượu bia có tương tác với thuốc melatonin không?

Về mối tương tác giữa melatonin và thức ăn, rượu và thuốc lá, luôn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ có thể cung cấp thông tin chính xác và cá nhân hóa về cách sử dụng melatonin kết hợp với các yếu tố khác nhau như thức ăn, rượu và thuốc lá, giúp bạn sử dụng thuốc một cách an toàn và hiệu quả nhất.

8.4. Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc melatonin?

Các vấn đề sức khỏe cụ thể có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc melatonin. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có một số tình trạng sức khỏe nhất định, bao gồm nhưng không giới hạn:

• Bệnh tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường cần cân nhắc khi sử dụng melatonin, vì có thể có ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết. Việc thảo luận với bác sĩ là cần thiết để đảm bảo rằng việc sử dụng melatonin không gây ra tác động tiêu cực.
• Trầm cảm: Melatonin có thể tương tác với một số loại thuốc trị liệu cho trầm cảm hoặc tăng cường tác dụng của chúng. Đối với những người đang sử dụng thuốc điều trị trầm cảm, việc thảo luận với bác sĩ để xác định mức độ an toàn và tương tác là quan trọng.
• Rối loạn đông máu hoặc chảy máu: Melatonin có thể tăng nguy cơ chảy máu hoặc gây ra vấn đề cho những người có rối loạn đông máu hoặc chảy máu. Việc thông báo cho bác sĩ về các vấn đề này là quan trọng để đảm bảo an toàn khi sử dụng melatonin.
• Tăng hoặc hạ huyết áp: Sự tương tác giữa melatonin và huyết áp có thể ảnh hưởng đến những người có vấn đề về huyết áp. Việc theo dõi và điều chỉnh liều lượng dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể là cần thiết.
• Động kinh hoặc rối loạn co giật khác: Melatonin có thể ảnh hưởng đến các rối loạn co giật, do đó, việc thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng là quan trọng đối với những người có tiền sử động kinh hoặc các rối loạn co giật khác.

Việc thông báo chi tiết về tình trạng sức khỏe cho bác sĩ trước khi sử dụng melatonin là quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.

9. Trường hợp khẩn cấp/quá liều

Trong tình huống khẩn cấp hoặc khi sử dụng melatonin quá mức, việc đầu tiên cần làm là liên hệ ngay với Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất để nhận được sự giúp đỡ kịp thời và chuyên môn.

10. Bạn nên làm gì nếu quên một liều?

Trong trường hợp bạn vô tình quên một liều thuốc melatonin, hãy cố gắng sử dụng nó càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu thời gian còn gần với liều tiếp theo, thì tốt nhất là bỏ qua liều đã bị bỏ sót và chờ đến thời điểm dùng liều tiếp theo như đã lên kế hoạch. Đừng bao giờ cố gắng dùng gấp đôi liều đã quy định, vì điều này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn và ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.

Lời kết

Melatonin là một hormone tự nhiên quan trọng được sản xuất bởi tuyến thượng thận, với vai trò quan trọng trong việc điều hòa chu kỳ sinh học của cơ thể và quản lý giấc ngủ. Với sự hiện diện của melatonin, cơ thể có thể phản ứng với các tín hiệu môi trường như ánh sáng và bóng tối, điều chỉnh chu trình giấc ngủ của chúng ta theo một cách tự nhiên và hợp lý. Vì vậy hãy bổ sung melatonin một cách tự nhiên tránh lạm dụng quá nhiều thuốc để bổ sung. SKY Tech hy vọng bài viết giúp các bạn hiểu rõ hơn về loại thuốc này.